تاثیر مصرف مواد مخدر و محرک بر روی مغز
کمپ ترک اعتیاد فرمانیه، محیطی عالی و با امکانات برای ترک شیشه، هروئین و سایر مواد مخدری که به مغز آسیب می زنند
مواد مخدر موادی شیمیائی که پس از مصرف وارد سیستم ارتباطی مغز شده و فرایند عادی ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات از سوی سلول های عصبی را مختل می کنند. ساختار شیمیائی برخی از مواد مخدر از جمله ماری جوانا و هروئین شبیه نورون‌های فرستنده طبیعی مغز است و در نتیجه نورون‌ها را تحریک می‌کند. شباهت ساختار شیمیائی این گونه مواد مخدر به نورون های فرستنده طبیعی سبب می شود تا سلول های گیرنده مغز فریب خورده و اجازه دهند تا مواد مخدر وارد سلول های عصبی شده و آن ها را تحریک کنند. گرچه ساختار شیمیائی این گونه مواد مخدر شبیه ساختار مواد شیمیائی مغز است اما سلول های عصبی مغز را به طور طبیعی تحریک و فعال نمی‌کنند و سبب می‌شوند تا پیام های غیر عادی در شبکه عصبی مغز جریان پیدا کنند.
برخی دیگر از مواد مخدر همچون آمفتامین و کوکائین باعث می‌شوند تا سلول های عصبی مغز به مقدار بسیار زیادی نورون های فرستنده طبیعی ایجاد کند یا از گردش عادی این مواد شیمیائی در مغز جلوگیری می‌کنند. ایجاد چنین اختلالی سبب می شود تا یک پیام بسیار قوی در مغز ایجاد شده و کانال های ارتباطی مغز مختل شود. تفاوت میان پیام طبیعی و پیامی که بر اثر مصرف این گونه مواد مخدر در مغز ایجاد می شوند شبیه تفاوت میان سخنانی است که کسی در گوش شما زمزمه کند و صدایی که با فریاد کشیدن در برابر میکروفون ایجاد می‌شود.
در ادامه این مقاله کمپ ترک اعتیاد فرمانیه مطالب زیر را خواهید خواند:
- مواد مخدر چگونه در مغز انسان احساس سرخوشی و نشئگی ایجاد می کنند؟
- تحریک شدن مدار لذت مغز چگونه به ما می آموزد که به مصرف مواد مخدر ادامه دهیم؟
- چرا مصرف مواد مخدر بیشتر از احساس لذت طبیعی اعتیاد آور است؟
- اگر به مصرف مواد مخدر ادامه دهید چه اختلالی در مغز شما ایجاد می شود؟
- مصرف طولانی مدت مواد مخدر چگونه بر مدارهای مغزی تاثیر می گذارند؟
- مصرف مواد مخدر چه تغییرات دیگری در مغز ایجاد می کند؟
مواد مخدر چگونه در مغز انسان احساس سرخوشی و نشئگی ایجاد می کنند؟
بیشتر انواع مواد مخدر به طور مستقیم یا غیر مستقیم با سرازیر کردن مقادیر زیادی از دوپامین، مدار احساس لذت در مغز را هدف قرار می دهند. دوپامین یک فرستنده عصبی است که در قسمت هایی از مغز که حرکات بدن انسان، احساسات، درک و شناخت، انگیزه و احساس لذت و سرخوشی را تنظیم می کند وجود دارد. تحریک شدن بیش از انداره این سیستم باعث می شود که از رفتارهای عادی خود احساس لذت کنیم. حالت های سرخوشی و نشئگی که مصرف کنندگان مواد مخدر خواستار آن هستند به این ترتیب در مغز آن ها ایجاد شده و به آن ها یاد می دهد تا مصرف مواد مخدر را تکرار کنند.
تحریک شدن مدار لذت مغز چگونه به ما می آموزد که به مصرف مواد مخدر ادامه دهیم؟
مغز ما به گونه ای تقسیم شده است که باعث می شود فعالیت هایی که برای ادامه زندگی ضروری هستند را با پیوند دادن به فعالیت های که از انجام آن ها احساس رضایت خاطر یا سرخوشی می کنیم تکرار کنیم. برای مثال هنگامی که گرسنگی و تشنگی خود را رفع می کنیم و یا خودمان را از یک خطر احتمالی دور می کنیم، نوعی احساس لذت و رضایت در ما ایجاد می کند تا ناخود آگاه ما را به انجام چنین کارهایی ترغیب کند. هر زمان که این مدار احساس رضایت و سرخوشی تحریک و فعال می شود مغز متوجه می شود که رویداد مهمی در حال رخ دادن است که باید آن ها را به خاطر بسپارد و به ما یاد می دهد که بدون توجه و فکر کردن به آن، این عمل را مجددا تکرار کنیم. از آنجا که مواد مخدر نیز همین مدار را تحریک می کنند ما نیز مصرف مواد مخدر را همانند دیگر رفتارهای ضروری تکرار می کنیم.
چرا مصرف مواد مخدر بیشتر از احساس لذت طبیعی اعتیاد آور است؟
پس از مصرف برخی از مواد مخدر، میزان دوپامینی بین 2 تا 10 برابر بیشتر از احساس رضایت خاطر و لذت طبیعی در مغز آزاد می‌شود. در برخی از مواقع آزاد شدن دوپامین در مغز تقریبا بلافاصله پس از آغاز مصرف مواد مخدر صورت گرفته و تاثیر آن به مراتب بیشتر از حالت سرخوشی طبیعی باقی می‌ماند. احساس سرخوشی و رضایت خاطری که مصرف مواد مخدر در مغز انسان ایجاد می‌شود به حدی زیاد است که احساس رضایت خاطر ناشی از رفتارهای طبیعی همچون خوردن و روابط جنسی در برابر آن بسیار ناچیز است. تاثیر احساس سرخوشی بسیار شدید ناشی از مصرف مواد مخدر باعث می‌شود تا افراد به مصرف مواد مخدر ادامه دهند. به همین علت است که برخی از دانشمندان می‌گویند مصرف مواد مخدر کاری است که ما به خوبی آن ها یاد می‌گیریم.
اگر به مصرف مواد مخدر ادامه دهید چه اختلالی در مغز شما ایجاد می شود؟
همان گونه که ما صدای رادیو را وقتی که بیش از اندازه بلند است کم می کنیم، مغز ما نیز هنگامی که با مقادیر بسیار زیاد دوپامین و دیگر نورون های فرستنده روبرو می شود، میزان دوپامین کمتری تولید می‌کند یا برای دریافت علائم کمتر، تعداد گیرنده ها را کاهش می دهد. به این ترتیب مقدار دوپامین ایجاد شده در مغز فردی که مواد مخدر مصرف می کند به گونه ای غیر عادی کاهش پیدا می کند و قابلیت آن برای احساس هرگونه سرخوشی و لذت دیگر به شدت کاهش می یابد. به همین علت است که معتادان در نهایت احساس خماری، بی رمقی و افسردگی می‌کنند و نمی‌توانند از کارهایی که پیش از این از انجام آن ها احساس رضایت می کردند لذت ببرند. در این مرحله است که آن ها ناچار می شوند تا برای تولید دوپامین کافی و رساندن آن به حد و اندازه عادی و طبیعی نیز مواد مخدر مصرف کنند. آن‌ها ناگزیر می‌شوند مقدار مصرف مواد مخدر را در مقایسه با مقداری که در ابتدا مصرف می‌کردند افزایش دهند تا دوپامین بیشتری در مغزشان تولد شود؛ پدیده ای که از آن به عنوان تلورانس یا بالا رفتن مقاومت بدن یاد می‌شود.
مصرف طولانی مدت مواد مخدر چگونه بر مدارهای مغزی تاثیر می گذارند؟
می دانیم عواملی که سبب می‌شوند تا تلورانس ایجاد شود همان عواملی هستند که باعث ایجاد تغییرات عمیق در نورون ها و مدارهای مغز می‌شوند و در بلند مدت نیز سلامت جسمی مغز را به خطر می‌اندازند. برای مثال، گلاتامیت یکی دیگر از فرستنده های نورون است که مدار احساس لذت و سرخوشی و توان فراگیری را تحت تاثیر قرار می دهد. زمانی که میزان مطلوب گلاتامیت بر اثر مصرف مواد مخدر تغییر می‌کند، مغز تلاش می‌کند تا خود را با این تغییر هماهنگ سازد و به این ترتیب است که قابلیت ادراک و تشخیص فرد مختل می‌شود. مصرف طولانی مدت مواد مخدر در عین حال می تواند سازگار شدن با سیستم های عادت یا حافظه غیر ارادی را تحریک کند. شرطی شدن از جمله نمونه های یادگیری است که بر اثر آن عوامل و نشانه های محیطی با تجربه مصرف مواد مخدر ارتباط پیدا کرده و باعث می‌شود تا در صورت قرار گرفتن در معرض این گونه علائم و نشانه ها حتی بدون اینکه مواد مخدر در دسترس قرار داشته باشد، وسوسه یا ویار غیر قابل کنترلی در فرد ایجاد شود. این حالت شرطی شدن از چنان قدرتی برخوردار است که می تواند حتی سال‌ها پس از قطع مصرف مواد مخدر باز هم در شخص ایجاد شده وی را به مصرف مجدد مواد ترغیب کند.
مصرف مواد مخدر چه تغییرات دیگری در مغز ایجاد می کند؟
مصرف طولانی مدت مواد مخدر چگونگی ارتباط ساختارهای مهم مغز با یکدیگر را مختل کرده و بنابراین قدرت کنترل و جلوگیری از رفتارهای ناشی از مصرف مواد را نیز از مغز سلب می کند. بعلاوه مصرف طولانی مدت مواد مخدر سبب می شود تا مقاومت و تلورانس فرد معتاد در برابر مواد مخدر افزایش پیدا کرده و به بیان دیگر به مصرف مقدار بیشتری از مواد مخدر نیاز پیدا کند. این پدیده ممکن است به اعتیاد منجر شود و باعث شود که فرد بی اراده و بی اختیار به سمت مصرف مواد مخدر کشانده شود. در مجموعه سم سزدایی و ترک اعتیاد فرمانیه آگاه سازی و آموزش افراد تحت درمان از اولویت های اصلی می‌باشد.
تلفن: 02122290484 - 02122295499
همراه: 09106886964