بعد از ترک اعتیاد چه باید کرد؟ (تعریف وسوسه در اعتیاد چیست؟)

وسوسه مصرف مواد مخدر یک فکر زودگذر برای افرادی است که دوره ترک اعتیاد خود را سپری کرده‌اند. این فکر با دیدن و شنیدن نشانه‌هایی به ذهن فرد رسوخ می‌کند و ولع مصرف مجدد را در او افزایش می‌دهد. وسوسه معمولا به دنبال این پرسش که بعد از ترک اعتیاد چه باید کرد، از افکار بیمارگونه‌ای نشات می‌گیرد که در آن فقط لذت‌های مصرف مواد مخدر به ذهن فرد می‌آید و تمام دردها، آشفتگی‌ها و مشکلاتی که فرد در هنگام اعتیاد فعال داشت را پنهان می‌کند.

در این مقاله 11 راه مقابله با وسوسه مواد بعد از ترک اعتیاد که به ما کمک می‌کند در مقابل وسوسه و لغزش ایمن بمانیم، راه‌های پیشگیری از لغزش و برنامه روش ترک اعتیاد را بخوانید:

بعد از ترک اعتیاد چه باید کرد ؟

در  بخش اول این مقاله از سری مقالات کمپ ترک اعتیاد لاکچری فرمانیه به این موضوع خواهیم پرداخت که بعد از ترک اعتیاد باید چیکار کنیم تا جلوی وسوسه بعد از ترک مواد مخدر را بگیریم. وسوسه در ترک اعتیاد مبحث مهم و حیاتی است. آمار ها نشان می دهد بسیاری از افرادی که پس از ترک اعتیاد به مصرف مجدد مواد مخدر روی می اورند نتوانستند در مقابل وسوسه ها تحمل کنند. این مسئه در روش های ترک در منزل بیشتر دیده می شود. همانطور که مشاوران کمپ فرمانیه همیشه به آن اشاره می کنند کمپ ترک اعتیاد، فقط ترک فیزیکی نیست، آموزش روشی است که دیگر هرگز مصرف نکنیم. 

چگونه جلوی وسوسه را بگیریم ؟ ( 11 اصل مهم در پیشگیری از وسوسه بعد از ترک اعتیاد )

 

1- پذیرش واقعیت درمان ناپذیر بودن بیماری اعتیاد

در اینجا به پذیرش به عنوان اولین راه از راههای پیشگیری از لغزش اشاره می‌کنیم. ما معتادان در حال بهبودی باید بپذیریم که هرگز نمی توانیم هیچ ماده مخدر یا روان گردانی را دوباره مصرف کنیم. افکار ناسالم و معتاد گونه ممکن است ما را متقاعد کنند که بیماری اعتیاد ما درمان یافته و اکنون شفا پیدا کرده‌ایم یا اینکه مشکل ما فقط یک نوع ماده مخدر خاص بوده و به همین علت، ما می توانیم ماده مخدر یا روان گردان دیگری را بدون اینکه مشکلی برای ما ایجاد کند مصرف کنیم. ولی باید بدانیم که ما به عنوان افرادی که از بیماری اعتیاد در عذاب هستیم، حق انتخاب و کنترل هر نوع ماده تاثیر گذار بر ذهن، روان گردان یا مخدر را از دست داده‌ایم.

به همین علت، اگر واقعیت وضعیتمان را کاملا صادقانه بپذیریم شانس لغزش و بازگشتن به سوی اعتیاد بسیار کم خواهد شد. باید بپذیریم که بیماری اعتیاد ما درمان نمی شود بلکه در نقطه‌ای متوقف می‌شود. پس باید همیشه این نکته را در نظر داشته باشیم که بیماری ما فقط مربوط به یک ماده مخدر خاص نبوده است.

2- اولویت دادن به بهبودی

اگر می خواهیم از لغزش پیشگیری کنیم باید همیشه بهبودی خود را در اولویت اول قرار دهیم. هیچ وقت نباید فراموش کنیم که ما از یک بیماری مزمن رنج می بریم و اگر می خواهیم از چنگ این بیماری خلاص شویم، باید قدم های دوازده گانه را به طور روزمره به کار بگیریم. اولویت دادن به هر کس یا هر چیز دیگری در زندگی مان به جای بهبودی ممکن است باعث شود تا سر انجام به سمت مصرف مجدد مواد کشیده شده و  هر آنچه را داریم از جمله جان خود را از دست بدهیم. اگر بهبودی در اولویت اول ما باشد کم کم تاثیر آنرا  بر بقیه جنبه های زندگی خود را خواهیم دید.

3- اعتماد نکردن به افکار معتاد گونه

یکی دیگر از راههای پیشگیری از لغزش اعتماد نکردن به افکار معتاد گونه است. ما معتادان از نوعی جنون فکری رنج می‌بریم. حتی در زندگی در حال بهبودی نیز افکار معتادگونه ما فعال است و به همین علت در مسائلی که به استفاده از مواد مخدر مربوط است به هیچ وجه نباید به طرز فکر خود اعتماد و اطمینان کنیم. به علت وجود افکار ناسالم ممکن است که ما در مواقعی فقط روزهای ظاهرا خوش دوران مصرفمان را به یاد بیاوریم و فراموش کنیم که چه بلاها و مصیبت‌هایی را از سر گذرانده‌ایم. این ماهیت و طبیعت بیماری اعتیاد ماست که تلاش می‌کند تا ما را فریب داده و از مسیر بهبودی منحرف کند. در چنین مواقعی می‌بایست با افکار جنون‌آمیز خود مبارزه کنیم و اجازه ندهیم که ما را فریب دهد و به مصرف دوباره مواد متقاعد کند. بهترین ابزار برای مقابله با افکار معتادگونه که باعث وسوسه بعد از ترک اعتیاد می‌شوند کار کردن روزمره 12 قدم و استفاده از حمایت های انجمن های گمنام است.

در مورد وسوسه فکری پس از ترک باید گفت که به این افکار بها ندهید و سعی کنید کنترل افکار خود را داشته باشید. تجربه ما در مرکز ترک اعتیاد فرمانیه بعد از ترخیص هزاران نفر از مراجعینی که برای قطع مصرف و سم زدایی از مواد اعتیاد آور مراجعه کردند این است که مشاهده کردیم برخی از مراجعین ما مجدد مصرف خود را آغاز می‌کنند.

اگر این چرخه فکری در نقطه‌ای قبل از پایان شکسته نشود موجب می‌شود تا فرد بهبود یافته مصرف کند. همچنین اگر آمورش ندیده باشد این چرخه بارها و بارها تکرار می‌شود. در کمپ لاکچری تهران فرمانیه ما در طول دوره سم زدایی از طریق روانشناسان مجرب خود این الگوی ذهنی را به مراجعین خود به طور کامل آموزش می‌دهیم.

بهترين و ساده ترين و كم خطرترين روش برای جلوگیری از مصرف مجدد این است که بيمار با برانگيزان مواجه نشود.

باز اگر بیمار این دو مرحله را رعایت نكرده باشد و به وسوسه رسیده باشد می تواند این  راه حل‌ها را پیش بگیرد:

1- حتما از آن موقعیت به موقعیت امنی پناه ببرد

(مثلا به افرادی كه با آنها احساس اعتماد و آرامش دارد و می‌تواند مشكل و حالش را برای آنها بیان كند و بداند در كنار آنها از برانگیزانها دور است یا به كلنیك/کمپ ترک اعتیاد/جلسه پناه ببرد. این یكی از بهترین راه حل‌ها برای بیمارانی كه در وسوسه می باشند، است)

2- وسوسه اش را افشا كند و در خودش نگه ندارد و از احساس و میلش برای دیگران صحبت كند تا وسوسه افشا شود

3- تلفن زدن به مشاور یا راهنما و كمك گرفتن از او

4-  مراجعه كردن به محیطهای امن که بهترین راه برای مهار كردن وسوسه باشد

در كل فرار كردن از آن موقعیت وسوسه انگیز و پناه بردن بجای امن می تواند بیمار را از مصرف مجدد مواد مخدر و محرک نجات دهد.

4- پذیرش مقابل انکار

در برخی از مواقع بیشتر در معرض خطر لغزش و استفاده دوباره مواد قرار داریم. در این مواقع جسم ما برای مصرف مواد ویار پیدا می کند و ما برای به دست آوردن اندکی آرامش اسیر وسوسه مصرف می شویم. در چنین مواقعی افکار معتادگونه می تواند ما را متقاعد کند که تنها راه مواجهه با اوضاع و احوال این است که خودمان را با مواد مخدر مشغول کنیم، چرا که این روش طبیعی و غریزی ماست که سال ها با آن خو گرفته ایم و اولین و ساده ترین کاری است که به ذهن ما می رسد.

5-خودداری از مصرف مواد به طور ساعت به ساعت

یکی از ابزارهای بهبودی که به بیشتر ما معتادان در حال بهبودی کمک کرده تا در برابر وسوسه ویار استفاده از مواد مقاومت کنیم، خودداری از مصرف مواد به طور ساعت به ساعت است.

مقاومت کردن در برابر وسوسه و حفظ کردن پاکی خود حتی برای چند دقیقه هم باعث می شود تا ویار وسوسه ما از نقطه اوج خود گذشته و شدت آن به تدریج کاهش یابد تا جایی که خطر لغزش از میان برود. ممکن است این بیشترین زمانی باشد که ما می توانیم خود را پاک نگه داریم، چون حتی تصور این که برای زمان های طولانی تر بتوانیم پاکی خود را حفظ کنیم هم مشکل و نشدنی به نظر می رسد.

در صورتی که به بیشتر از این مدت فکر کنیم، افکار معتاد گونه ما باعث می شود که در برابر وسوسه مصرف مواد طاقت نیاورده و تسلیم شویم؛ اما اگر در این مواقع سخت و دشوار روند بهبودی خود را لحظه به لحظه و دقیقه به دقیقه ادامه دهیم، در آن صورت می توانیم در برابر شدیدترین وسوسه ها ویارها نیز مقاومت کرده و خود را کنترل کنیم. در مواقعی که خطر لغزش زیاد است، روش موثر دیگر این است که فکر و ذهن خود را به مسائل و موضوعاتی دیگری مشغول کنیم و یا به کاری مفید و سودمند برای خود سرگرم شویم.

6-روش منحرف کردن افکار برای جلوگیری از لغزش

این تکنیک برای متوقف ساختن افکار وسوسه آمیز به کار می‌رود. وقتی وسوسه و خاطرات خوش مصرف شروع به بزرگ شدن در ذهن بیمار می‌کند باید سعی شود تا زنجیره افکار وی به نحوی قطع شود. زیرا با افزایش وسوسه، ولع مصرف بیشتر شده و قدرت کنترل فرد نسبت به آن کاهش می‌یابد.

به همین منظور مشاورین مرکز ترک فرمانیه به بیمار آموزش می‌دهند تا در این موارد سعی کند افکارش را منحرف کند. مثلا با دقت از عدد یک شروع به شمردن کند و هر دفعه 8 واحد به آن اضافه کند. یا حتی آوازی شاد بخواند یا در ذهنش تصویر درمانگر خود را ببینید که به او هشدار می‌دهد.

با این روش زنجیره فکری که هر لحظه ممکن بود قوی‌تر شود و بیمار را به سمت لغزش ببرد، در نقطه‌ای متوقف شده و بیمار دوباره به حالت بهبودی بر می‌گردد. البته باید در نظر داشت این تکنیک بسته به میل بیمار و سایر عوامل، میزان تاثیرش برای افراد مختلف متفاوت است.

در چنین مواقعی بهترین دفاع این است که با راهنمای خود یا با یک عضو انجمن صحبت و درد دل کنیم و از آن ها کمک بگیریم و بپرسیم که در چنین مواقعی چطور بر وسوسه ویار مصرف دوباره مواد غلبه کرده اند. فراموش نکنید که حالت های وسوسه ویار بعد از مدتی کوتاهی برطرف می شوند. این حالت ها چیزی جز آثار خماری نیست و ما می توانیم در مقابل آن ها تسلیم نشویم و از مصرف مواد خودداری کنیم و بگذاریم این احساسات و حالت های کوتاه مدت و گذرا برطرف شوند.

7- پیگیری بهبودی به طور روزمره

اعتیاد، در اصل بیماری انکار است. این بیماری تلاش می کند تا ما را متقاعد کند که درمان شده ایم و می توانیم از پس هر کاری بر بیاییم؛ اما واقعیت این است که داشتن چنین تصوری از بهبودی بسیار خطرناک است و ما زمانی که در حال بهبودی هستیم باید آن قدر فروتن و متواضع باشیم که قبول کنیم بیمار هستیم و نمی توانیم هر کاری که دلمان می خواهد را انجام دهیم. برای مثال، محدودیت ناشی از بیماری اعتیاد ما باعث می شود که دیگر هیچ وقت نتوانیم الکل یا مواد مخدر مصرف کنیم و باید بپذیریم که این محدودیت در تمام طول زندگی همراه ما خواهد بود. ما معتادان در حال بهبودی باید بپذیریم که آسیب پذیر هستیم و این خطر همیشه وجود دارد که افکار ناسالم، ما را برای استفاده دوباره از مواد فریب دهد. دانستن این واقعیت که ما در تمام طول عمر خود در برابر مواد آسیب پذیر هستیم به ما کمک می کند تا بدانیم چرا همیشه به کمک و حمایت انجمن احتیاج داریم.

8- مدت پاکی می تواند یک دام باشد

در مورد بهبودی از بیماری اعتیاد، در واقع طول مدت پاکی ما چندان اهمیتی ندارد. همه ما در حال بهبودی فقط برای امروز پاک هستیم. یادآوری این واقعیت برای ما باعث خواهد شد تا مدت زمان پاک بودنمان موجب غرور و سهل انگاری ما نشود.

در ضمن، هر یک از ما معتادان در حال بهبودی فقط با کارکرد 12 قدم و استفاده از اصول و حمایت انجمن است که می توانیم بهبودی خود را به طور روزمره حفظ کنیم. این تصور که بیماری اعتیاد ما کاملا درمان شده است و یا بهبودی ما بسیار قوی و آسیب ناپذیر است چیزی جز تلاش بیماری برای به دام انداختن دوباره ما در دام اعتیاد و فراهم شدن زمینه غلبه غرور و هوای نفس بر ما نیست.

9- محافظت از بهبودی با یادآوری شهامتمان در ترک اعتیاد

بیماری اعتیاد بسیار حیله گر، فریبکار و اسرار آمیز است و همواره تلاش می کند تا ما را به سمت استفاده مجدد از مواد مخدر و زندگی فلاکت باری که به آن عادت کرده بودیم، بازگرداند. گاهی در دوران بهبودی افکار معتادگونه ما با هزاران بهانه و دلیل تلاش خواهند کرد تا ما را متقاعد کنند که تنها راه کنار آمدن با زندگی و مشکلات آن مصرف مواد مخدر است؛ اما به یاد داشته باشید که امروز ما حق انتخاب داریم و می توانیم در برابر فریب کاری افکار معتادگونه مقاومت کنیم و اجازه ندهیم که بار دیگر قربانی آن ها شویم. باور و اعتقاد ما به تصمیممان برای پاک ماندن و قدرتی که همین اعتقاد در ما ایجاد خواهد کرد تا بتوانیم با این افکار فریبکار مقابله کنیم.

در این مواقع، باید به خودمان یادآور شویم که چه شهامتی از خود نشان دادیم تا از انکار دست برداشتیم و توانستیم از چنگ بیماری اعتیاد خلاص شویم. بعضی اوقات ما فراموش می کنیم که چه انسان های قوی و با اراده ای هستیم وقتی تصمیم به انجام دادن یا انجام ندادن کاری می گیریم تا چه اندازه قوی و با پشتکار هستیم. باید به خاطر بیاوریم که چه استقامت و مقاومتی از خود نشان دادیم تا توانستیم مواد مخدر را کنار بگذاریم و امروز این حق را داریم که از بهبودی خود محافظت کنیم.

باید یادمان بیاید در کمپ ترک اعتیاد و یا در هرجایی که قطع مصرف کردیم توانستیم چه سختی هایی را پشت سر بگذاریم.

اما همان طور که گفتیم لغزش فرایندی است که معمولا در سه مرحله اتفاق می افتد. زمانی که می توانیم احساسات و عواطف خودمان را کنترل نماییم، وقتی که طرز فکر، دیدگاه ها و رفتارهای ما تغییر می‌کند و ما به رفتارهای زمان مصرف خود باز می گردیم. پس از گذشتن از این دو مرحله به جایی می رسیم که فکر می کنیم برای کنار آمدن با زندگی چاره ای جز استفاده مجدد از مواد نداریم.

باید بدانیم مدت های قبل از آنکه مصرف مواد مخدر را دوباره شروع می کنیم، ابتدا در افکارمان دچار لغزش شده ایم، چون رفتار و افکار ما درباره زندگی به دوران اعتیادمان بازگشته است. به همین علت بسیار مهم است که برای حفظ بهبودی مان از علائم و عوارض دو مرحله اول لغزش آگاهی داشته باشیم و با استفاده از ابزارهای بهبودی، از وارد شدنمان به مرحله سوم یعنی لغزش جسمی جلوگیری کنیم.

10- داشتن برنامه پیشگیری از لغزش

در دوران بهبودی باید مراقب افکار انحرافی و معتاد گونه ای که ما را به سمت لغزش می کشانند، باشیم. افکاری مانند اولویت دادن با مسائلی غیر از بهبودی، انتظارات غیر واقعی و بلند پروازانه در مورد بهبودی و مقایسه کردن بهبودی خود با دیگران، از این جمله هستند.

ما باید بپذیریم که به علت داشتن افکار آشفته و جنون آمیز، در زندگی در حال بهبودی نیز ممکن است روزهای بد و ناگواری در پیش داشته باشیم. یکی از موثرترین روش ها برای حفظ و مراقبت از بهبودی، تهیه یک برنامه یا راهکار شخصی برای پیشگیری از لغزش است. با داشتن چنین برنامه و راهکاری هر زمان که متوجه شدیم میزان بهبودی مان افت کرده و در حال پس رفت می باشد، به برنامه ای که تهیه کرده ایم مراجعه کرده و ابزاری که برای پیشگیری از لغزش تدارک دیده ایم استفاده می کنیم.

مثلا برنامه ما میتواند چنین باشد و یا هر کدام که راحت تر هستیم را انجام دهیم:

• حضور در جلسات انجمن های دوازده قدمی
• تماس با دوست بهبودی
• مراجعه به مرکز ترک اعتیادی که در آن بستری بودیم
• مشاوره مجدد با مشاورین کمپ های ترک اعتیاد
• تغییر در سبک زندگی فرد درگیر اعتیاد

بهتر است تمام چیزهایی که وسوسه‌ها را تداعی می‌کنند کنار گذاشته شوند، حتی گاهی لازم است تا فرد یک تغییر اساسی در سبک زندگی خود دهد به این معنی که ساعت خواب و بیداری، تفریح و سرگرمی، کار و فعالیت و سایر امور روزمره را بررسی کرده و بعد تغییرات لازم را اعمال کند.

• انجام فعالیت‌های لذت‌بخش

خیلی مهم است که فرد در آن ساعاتی که در طول روز مصرف‌کننده مواد مخدر بوده به انجام فعالیتی لذت‌بخش بپردازد. فرد باید علایق خود را بررسی کرده و فعالیتی که به آن علاقه‌مند است را جایگزین مصرف مواد مخدر کرده و خود را به نحوی سرگرم سازد. معمولاً این آموزش‌ها در گروه‌درمانی‌ کمپ های ترک اعتیاد از جمله کمپ ترک اعتیاد فرمانیه به افراد ارائه می‌شود با این حال خالی از لطف نیست که خانواده‌ها نیز روی آن تأکید کنند.

11- تصمیم بعد از لغزش

یک شعار معروف در انجمن های گمنام رواج دارد که می گوید: “لغزش مهم نیست بلکه آنچه پس از لغزش انجام می دهید اهمیت دارد.” این شعار به دیدگاه و طرز برخورد ما و اقدامات پس از لغزش مربوط می شود. مسئله مهم این است که آیا ما به لغزش به عنوان یک شکست نگاه می کنیم و آن را بهانه ای برای ادامه استفاده از مواد قرار می دهیم یا اینکه آن را به عنوان یک تجربه عبرت آموز به حساب آورده و روال بهبودی خودمان را با قاطعیت و جدیت بیشتری از سر می گیریم.

روش نوشتن و یادآوری برای جلوگیری از لغزش

معمولا در مشاورهای کمپ فرمانیه از بیمار می خواهند تا دلایل و انگیزه‌های خود برای ترک اعتیاد را یادداشت نماید. این کار یک عمل دائمی است و در هر مقطعی می‌تواند انجام پذیرد. به بیماران توصیه می‌شود این نوشته‌ها را همراه خود داشته باشند تا در موقعیت‌های بحرانی و وسوسه آمیز آن‌ها را به خود یادآوری کنند.

مثلا بیمار در یک برگه برای خود می‌نویسید که دلایل ترک اعتیادش چه بوده و یا از آشفتگی‌ها و مشکلات گذشته خود که در اثر مصرف مواد مخدر پیش آمده می‌نویسد. در پایان نوشته خود هم اشاره می‌کند که اگر باز هم مصرف کند دچار چه گرفتاری‌هایی خواهد شد.

برای حفظ مسیر بهبودی هر فردی که قطع مصرف کرده باید برنامه ای برای جلوگیری از لغزش خود داشته باشد. یکی از اولین قسمت ها در مورد این برنامه بحث تعیین انگیزه برای بهبودی بود.

سوالات کمپ ترک اعتیاد برای تعیین انگیزه بهبودی و جلوگیری از لغزش

پیشنهاد مشاورین و مددیاران مرکز قطع مصرف فرمانیه این است که در اولین مرحله از تهیه و تنظیم برنامه پیشگیری از لغزش شخصی خود به سوالات زیر پاسخ دهید تا انگیزه شما برای بهبودی از اعتیاد مشخص شود. این کار باعث می شود تا اهمیت پیشگیری از لغزش در زندگی شما مشخص شده و شما به اجرای این برنامه و حفظ آن تشویق شوید:

1. چرا تصمیم به ترک اعتیاد خود و آغاز مسیر بهبودی گرفته اید؟
2. آیا بهبودی از بیماری اعتیاد اولویت اول شما در زندگی است؟
3. توضیح دهید که بهبودی از بیماری اعتیاد چه اهمیتی برای شما دارد؟
4. برای حفظ پاکی خود از مواد مخدر و بهبودی تان تا چه حد سعی و تلاش خواهید کرد؟
5. اعتیاد شما چه عواقبی برایتان در پی داشت؟
6. در صورتی که دوباره مصرف مواد را آغاز کنید، اعتیاد چه بلاهایی بر سر شما خواهد آورد؟

پاسخ به تک تک سوالات فوق کاملا شخصی بوده و بسته به شرایط هر فرد متفاوت است. ممکن است شخصی اعتیاد خود را ترک کرده که کارش را از دست ندهد اما شخص دیگر به خاطر خودش و این که دوست داشته زندگی شادی داشته باشد این کار را انجام داده.

همچنین عواقب مصرف نیز برای هر فرد متفاوت بوده ممکن است شخصی تا مرکز بیمارستان، زندان و یا مرگ پیش رفته باشد و تمامی زندگی و روابط خود را از دست داده باشد اما فردی دیگر هنوز به این مراحل نزدیک هم نشده باشد اما به آگاهی از عواقب مصرف خود پی برده باشد.

پیشنهاد ما به عنوان یک مرکز سم زدایی و کمپ ترک اعتیاد شناخته شده و با سابقه در تهران این است که ابتدا برای تک تک سوالات بالا وقت کافی بگذارید و بعد مقالات بعدی را که در مورد سایر قسمت های برنامه پیشگیری از لغزش می‌باشد، مطالعه کنید.

هزینه کمپ ترک اعتیاد خصوصی در تهران و در سال 1403

مراقبت های بعد از ترک اعتیاد

رفتن به مکان هایی که در آنجا مواد مخدر یا افراد معتاد وجود دارد و یا مکان هایی که ما در آنجا مواد مخدر مصرف یا خریداری کرده ایم، قطعا وسوسه ویار ما به استفاده از مواد را تحریک می کند. ما باید مسئولیت بهبودی مان را بر عهده بگیریم و برای جلوگیری از لغزش هر کاری که برای حفظ بهبودی مان لازم است را انجام دهیم. از جمله اینکه خود را در شرایط خطرناک و پر وسوسه قرار ندهیم و از رفتن به مکان هایی که از لحاظ روانی و احساسی باعث می شود تا ما آسیب پذیر شویم خودداری کنیم.

برای مثال اگر فکر کردید که قرار گرفتن در جمع کسانی که شناخت و درک درستی از بیماری اعتیاد ندارند و باعث می شوند تا ما احساس سرافکندگی و گناه کنیم و به روند بهبودی مان صدمه وارد شود، از رفتن به چنین جمعی خودداری کنید یا اگر قرار است به میهمانی بروید که در آنجا الکل و مواد مخدر در دسترس است، از خود بپرسید که چرا باید به این مهمانی بروم. فراموش نکنیم که در دوران بهبودی زمانی می رسد که می توانیم با هر کس که می خواهیم رفت و آمد و یا ملاقات کنیم یا هر جا که می خواهیم برویم؛ ولی با این وجود به خصوص در سالیان اول می بایست همیشه مواظب طبیعت بیماری اعتیادمان باشیم.

برای جلوگیری از لغزش و عود خانواده بیمار درگیر اعتیاد می‌تواند به بیمار کمک کند تا وی بتواند لیستی از تمام موقعیت‌های پر خطر فراهم کند. می‌توانید لغزش‌های قبلی و عودهای قبلی را مرور کنید و تمام موقعیت‌هایی که پر خطرند و باعث ایجاد یا شدت وسوسه‌ها در بیمار می‌شوند را شناسایی کرده و حتی‌المقدور شرایطی فراهم کنید که در چنین موقعیت‌های پر خطری قرار نگیرند یا اگر در چنین موقعیت‌هایی قرار گرفتند مهارت‌های مقابله‌ای را فرا گرفته باشند.

سوالات کمپ ترک اعتیاد برای تعیین شرایط محرک لغزش

کمپ ترک اعتیاد VIP فرمانیه پیشنهاد می‌کند به سوالات زیر پاسخ دهید تا مشخص شود چه کسانی و یا چه مکان هایی باعث وسوسه شدن شما برای مصرف دوباره مواد مخدر یا محرک می شوند:

1. از چه کسانی و در کدام مکان ها مواد مخدر تهیه می کردید؟
2. چگونه می توانید از این افراد و اماکن دوری کنید؟
3. معمولا در چه زمانی و در چه شرایطی مواد مصرف می کردید؟
4. چطور می توانید از این شرایط دوری کرده و به برنامه و بهبودی خود عمل نمایید؟
5. به همراه چه کسانی مواد مصرف می کردید؟
6. چگونه می توانید از این افراد که برای بهبودی شما خطرناک هستند، دوری کنید؟
7. چه کارهایی باعث می شود تا شما به یاد مصرف مواد مخدر بیافتید؟
8. چگونه می توانید از انجام این کارها خودداری کنید و به جای آن چه کارها و فعالیت های سالمی می توانید انجام دهید؟

مثلا پاسخ شما می‌تواند به این گونه باشد: مواد مخدر را از مواد فروشی که در خانه اش مواد می فروخت، خریداری می کردم و روزهای پایانی هفته و معمولا در خانه یکی از عموزاده هایم و به همراه خود او برای وقت گذرانی مواد مصرف می کردم. به این ترتیب راهکاری که شما باید در پیش بگیرید این است که به هیچ وجه نباید به خانه فرد مواد فروش نزدیک شوید، نباید روزهای پایانی هفته به دیدن پسر عمویتان بروید و به جای وقت گذراندن با پسر عمویتان باید وقت خود را با دوستانتان در انجمن بگذرانید و یا به یک جلسه بروید.

بهتر است زمان کافی برای پاسخ دادن به سوالات بالا در نظر بگیرید. این کار به شما کمک می کند آگاهی بسیار مناسبی از شرایط محرک لغزش و ایجاد وسوسه پیدا کنید.

روش اجتناب از یار بازی، توپ بازی و زمین بازی

در کمپ فرمانیه به اصطلاح به افرادی که با آن‌ها مصرف می‌کرده‌ایم یار بازی، به چیزها مختلف و مواد مصرفی توپ بازی و به مکان‌هایی که دائما در آن مصرف می‌کرده‌ایم زمین بازی گفته می شود. توصیه اکید مشاوران این است که فردی که اعتیاد خود را ترک کرده از این موارد حتی المقدور دوری کند.

این محرک‌ها می‌توانند از موسیقی‌ای که بیمار هنگام مصرف به آن گوش می‌کرده گرفته تا حتی محل ثابتی که در آن مصرف می‌کرده باشد. بیمار باید به کمک مشاور در زندگی خود کنکاش کند تا بتواند محرک‌های این چنین را شناسی کرده و از آن‌ها تا حد امکان دوری کند.

چه خود مصرف‌کننده مواد مخدر بوده‌اید و قطع مصرف کرده‌ای و چه فرد مصرف کننده‌ای در خانواده خود دارید، این تکنیک‌های جلوگیری از لغزش می‌تواند کمک کند تا هر چه بیشتر از وسوسه جلوگیری نمایید.

در ضمن به یاد داشته باشیم که حتی اگر در موقعیت یا شرایطی باشیم که ما را به یاد مواد انداخته یا وسوسه نماید، هیچ کس یا هیچ چیز قدرت آن را ندارد که ما را به استفاده دوباره از مواد مجبور کند و خود ما نیز نباید چنین شرایطی را بهانه کرده و دوباره اقدام به مصرف مواد مخدر کنیم. امروز در زندگی در حال بهبودی ما قدرت انتخاب داریم و فقط این خود ما هستیم که می توانیم تصمیم بگیریم آیا می خواهیم دوباره اسیر مصرف مواد مخدر شویم یا خیر.

سوالات کمپ ترک اعتیاد برای تعیین علائم هشداردهنده لغزش

الف) کنار آمدن با احساسات

اولین پیشنهاد کمپ ترک اعتیاد فرمانیه این است که اگر پیش از تهیه این برنامه پیشگیری لغزش کرده اید، پنج نمونه از مواردی که باعث لغزش شما شده اند را یادداشت نمایید. اگر تاکنون لغزش نکرده اید، نمونه های مربوط به لغزش افراد دیگر را یادداشت کنید یا تجربیات و مطالبی که این گونه افراد درباره لغزش خود با شما گذاشته اند را بنویسید. در ضمن، بنویسید که در حال حاضر چگونه با احساسات خود کنار می آیید؟ آیا احساس الان شما با احساساتی که در دوران خوب بهبودی داشتید، تفاوت دارند؟ سپس در برابر هر یک از مواردی که باعث شده اند تا دچار لغزش شوید، ابزارهای بهبودی که کمک می کنند تا دوباره به زندگی سالم خود بازگردید، یادداشت کنید.

برای مثال:

لغزش احساسی: من همیشه شدیدا تحت تاثیر احساسات خودم قرار داشتم و همواره احساس بی قراری می کردم و درباره مشکلاتی که می بایست با آن ها دست و پنجه نرم کنم، نگرانی داشتم. به همین دلیل دست از مقاومت برداشتم و بلاخره مواد مصرف کردم تا بتوانم احساس آرامش کنم.

راهکار عملی: باید به خودم یادآوری کنم که بهبودی از بیماری اعتیاد اولین اولویت من در زندگی است. هیچ مشکلی ارزش آن را ندارد که من دوباره مواد مصرف کنم. هر زمان که به شدت از مشکلات زندگی احساس نگرانی کردم، باید اولویت خود در زندگی را به یاد بیاورم و همه توان خود را برای پاک باقی ماندن به مدت 24 ساعت صرف کنم. من تا آنجا که از دستم بر می آید با مشکلات خودم، کنار می آیم و نتیجه آن را به خدای خودم خواهم سپرد.

ب) تغییرات که در افکار به وجود می‌آیند.

اگر تجربه لغزش کردن را دارید، پنج نمونه از تغییراتی که در افکارتان ایجاد شده بود و باعث شد تا دوباره به مصرف مواد برگردید را یادداشت کنید. اگر تا به حال لغزش نکرده اید نمونه های مربوط به مشاهده لغزش افراد دیگر را یادداشت کنید یا تجربیات و مطالبی را که این گونه افراد درباره لغزش خود با شما در میان گذاشته اند را بنویسید. در ضمن بنویسید که در حال حاضر افکار شما در مقایسه با دورانی که در حال بهبودی مستحکم بودید چه تغییراتی کرده اند. سپس در برابر هر یک از نمونه ها و مواردی که باعث شده اند تا دچار لغزش فکری شوید، ابزارهای بهبودی و اصولی که باعث می شوند تا شما دوباره به زندگی سالم برگردید و راه های بهبودی برای غلبه بر افکارتان را یادداشت کنید.

برای مثال:

لغزش افکار: با خودم تصور می کردم که مشکل من چندان جدی نیست و اعتیاد من فقط به هروئین مربوط می شود، به همین علت می توانم بدون اینکه مشکلی برای من به وجود بیاید انواع دیگری از مواد مخدر را مصرف کنم. به همین علت مصرف الکل را آغاز کردم و پس از آن طولی نکشید که بار دیگر مصرف هروئین را نیز از سر گرفتم.

راهکار عملی: من از بیماری اعتیاد رنج می برم و قدرت کنترل و یا مقاومت در برابر هیچ ماده روان گردانی را ندارم. باید همواره قدم اول را پذیرفته و به طور روزمره به آن عمل کنم.

 

پ) تغییراتی که در دیدگاه ها ایجاد می شوند.

پنج نمونه از تغییراتی که پیش از لغزش در دیدگاه های شما در خصوص بهبودی ایجاد شده است را یادداشت کنیم. اگر تا به حال لغزش نکرده اید، نمونه های مربوط به مشاهده لغزش سایرین را یادداشت کنید یا تجربیات و مطالبی را که این گونه افراد درباره لغزش خود با شما در میان گذاشته اند، بنویسید. در ضمن بنویسید که دیدگاه های شما در حال حاضر در مقایسه با دورانی که در حال بهبودی مستحکم بودید، چه تغییراتی کرده اند. سپس در برابر هر یک از مواردی که باعث تغییر دیدگاه های شما شده اند، ابزارهای بهبودی و اصولی را که باعث می شوند تا دوباره به دیدگاه های سالم خود در حال بهبودی بازگردید را یادداشت کنید.

برای مثال:

لغزش دیدگاه: از شرکت کردن در جلسات انجمن خودداری کردم. چون به تدریج دیدگاه من تغییر کرد و خود را قانع کردم که این یک برنامه مذهبی است و این که مشکلات من با مشکلات دیگران بسیار متفاوت است. هیچ یک از افرادی که در انجمن می شناسم نمی توانند به من کمک کنند و من خود به تنهایی می توانم با بیماری اعتیاد مبارزه کرده و بهبودی پیدا کنم.

راهکار عملی: من از بیماری رنج می برم که به مراتب قوی تر از من است. من نمی توانم برای بهبودی تنها به خودم تکیه کنم و به کمک ها و حمایت های انجمن نیاز دارم. من با فروتنی ذهن خود را باز نگه می دارم و با صداقت، روشن بینی و تمایل، آنچه را که در انجمن برای بهبودی من پیشنهاد می شود انجام می دهم.

ت) تغییراتی که در رفتار ایجاد می شوند.

علاوه بر مشخص کردن تغییراتی که در احساسات، افکار و دیدگاه های شما ایجاد می شود، بهتر است نگاهی هم به رفتار و عادت های خود بیندازید. ممکن است اکنون بر خلاف زمانی که در اوج دوران بهبودی قرار داشتید و یک برنامه منظم و روزمره برای بهبودی خود تهیه کرده بودید، اکنون دوباره به روش ها و عادت های دوران اعتیاد خود بازگشته باشید. در این صورت پنج نمونه از تغییراتی که در رفتار و عادت های شما به وجود آمده است را نوشته یا مشاهدات خود را از رفتارهای کسانی که لغزش کرده اند را یادداشت نمایید. علاوه بر این، بنویسید که رفتارها و عادت های کنونی شما در مقایسه با دورانی که در اوج بهبودی به سر می بردید، چه تغییراتی کرده اند. سپس در کنار هر یک از این موارد، ابزارهای بهبودی و اصولی که باعث می شوند تا شما دوباره رفتارها و عادت های سالم دوران بهبودی خود را از سر بگیرید، یادداشت کنید.

برای مثال:

لغزش رفتاری: بیشتر روز خود را در رختخواب می گذراندم و حوصله شرکت کردن در جلسات انجمن را نداشتم. به جای آن وقت خود را در کنار کسانی می گذراندم که با آن ها مواد مصرف می کردم.

راهکار عملی: باید از شرایط پر خطر مانند معاشرت با افرادی که مواد مصرف می کنند یا رفتن به مکان های پر خطر وسوسه کننده خودداری کنم. برای بهبودی از بیماری اعتیاد نیاز دارم که در جلسات انجمن شرکت کنم. این جلسات همانند نوعی دارو است که من برای حفظ بهبودی از بیماری اعتیاد به طور روزانه به آن نیاز دارم.

پیشگیری از لغزش بخش دوم : ابزارهای انجمن های گمنام برای رهایی از وسوسه بعد از ترک اعتیاد

در این قسمت از بحث پیشگیری از لغزش به ابزارهایی می پردازیم که انجمن های 12 قدمی برای در ترک ماندن و جلوگیری از مصرف مجدد مواد مخدر به ما ارائه می دهند. این ابزارها به ما کمک می کنند تا آگاهی داشته باشیم که در چه مسیری قرار داریم و عواقب کارهای خود را پیش از عمل کردن به آن ها ببینیم.

فهرست ابزارهای انجمن های 12 قدمی برای پیشگیری از لغزش:

1. استفاده از حمایت انجمن
2. کارکرد 12 قدم
3. تمرکز بر امروز
4. اجرای شعارهای بهبودی
5. مبارزه با بیماری اعتیاد
6. شکرگزاری از نعمت ها
7. خدمت رسانی در انجمن

استفاده از حمایت انجمن

بهبودی از بیماری اعتیاد در اصل یعنی تغییر دادن طرز تفکر، رفتارها و واکنش های ما در زندگی. البته این کار چندان آسان نیست اما با استفاده از کارکرد 12 قدم و استفاده از حمایت انجمن به تدریج و به مرور زمان می توانیم این تغییرات را در زندگی مان ایجاد کنیم. واقعیت این است که اگر در دوران بهبودی، عادت ها و طرز فکرمان درباره زندگی را تغییر ندهیم، طبیعتا به همان زندگی قدیمی دوران اعتیادمان یعنی قبل از ترک اعتیاد که به آن عادت کرده ایم باز خواهیم گشت.

موثرترین روشی که با استفاده از آن می توانیم این تغییرات را در خود و زندگی مان به وجود آوریم، استفاده از برنامه های 12 قدمی و حمایت انجمن های گمنام است. با شرکت کردن در جلسات انجمن های گمنام، در میان کسانی قرار می‌گیریم که دقیقا مانند ما سعی دارند، زندگیشان را تغییر دهند. این احساس همسانی و مشارکت باعث دلگرمی و تشویق ما می شود تا اقدامات لازم برای دستیابی به یک زندگی جدید و ادامه دادن مسیر بهبودی را انجام دهیم.

ما معتادان برای بهبودی از اعتیاد، به کمک معتادان دیگر نیاز داریم چون به تنهایی نمی توانیم از پس بیماریمان برآییم؛ و جلسات انجمن های گمنام مکانی است که در آن می توانیم از دوستی، محبت و حمایت لازم برای رها شدن از چنگ بیماری اعتیاد برخوردار می شویم. در انجمن ها گمنام گفته می شود ” آن قدر به یکدیگر عشق و محبت هدیه می دهیم تا شما نیز یاد بگیرید که به خودتان عشق و محبت بدهید.” بسیاری از ما متوجه شده ایم که با قرار گرفتن در کنار معتادان در حال بهبودی و محبت و حمایتی که انجمن به ما می دهد توانسته ایم تغییرات لازم در افکار و رفتار خود را به وجود بیاوریم.

کارکرد 12 قدم

تنها راه بهبودی از بیمار اعتیاد کارکرد 12 قدم به صورت روزانه است. فقط با کارکرد 12 قدم است که می توانیم تغییرات لازم در زندگی مان را به وجود آوریم و از چنگ اعتیاد رهایی پیدا کنیم.

برنامه های 12 قدمی در واقع یک الگو نمونه جدیدی از طرز فکر و سبک زندگی را در اختیار ما قرار می‌دهند و ما با انجام دادن روزانه آن‌ها می‌توانیم زندگی جدیدی را برای خودمان پایه‌ریزی کنیم. برنامه های 12 قدمی تمام همه جوانب و عوارض مختلف بیماری اعتیاد را در بر می‌گیرد و راه حلی در اختیار ما می‌گذارد که با استفاده از آن‌ها نه تنها از بیماری اعتیاد بهبود پیدا کنیم، بلکه از این بهبودی نیز به صورت روزانه مراقبت و محافظت می‌نماییم.

یکی از عوارض سوء مصرف مواد اوردوز است که در مقاله‌ای با عنوان اوردوز چیست به طور کامل توضیح داده‌ایم.

تمرکز بر امروز

فکر کردن به این موضوع که آیا من می‌توانم برای همیشه از مواد مخدر پرهیز کنم و پاک باقی بمانم برای ما معتادان، فکری فلج کننده است و ترفندی است که بیماری اعتیاد از آن برای به دام انداختن مجدد ما استفاده می کند. همه ما معتادان در حال بهبودی تنها به مدت 24 ساعت از مواد مخدر دوره کرده و پاکی خود را حفظ می کنیم و باید همه فکر و انرژی خودمان را فقط برای پاک باقی ماندن در همین امروز متمرکز کنیم. احساس گناه و پشیمانی نسبت به گذشته و نگرانی و ترس از آینده نه تنها هیچ کمکی به ما نمی کند، بلکه باعث می‌شود تا از برنامه بهبودی روزمره خود غافل شده و به سمت مسائل بیهوده غافل شویم.

در کمپ ترک اعتیاد فرمانیه (کمپ ترک اعتیاد خصوصی در تهران) ما به مراجعین خود از طریق مشاورین متخصص حوزه اعتیاد کمک می کنیم مسیر فقط برای امروز را یاد بگیرند تا در دنیای واقعی نیز بتوانند روزانه از بهبودی خود محافظت کنند.

اجرای شعارهای بهبودی

باید از گرسنگی، عصبانیت، تنهایی و خستگی دوری کنیم چون این عوامل باعث می شوند تا ما در برابر وسوسه مصرف مجدد مواد مخدر قرار بگیریم. ما در برابر زندگی خودمان در بهبودی مسئول هستیم و باید مراقب خودمان باشیم و همچون افرادی عاقل و بالغ از جسم و روح خود مراقبت و مواظبت کنیم. مراقبت از خود یکی از مهم ترین اصولی است که به پیشگیری از لغزش و حفظ بهبودی ما کمک می کند.

مبارزه با بیماری اعتیاد

اگر در شرایطی قرار گرفتید که شدیدا وسوسه شده و تمایل به مصرف مجدد مواد پیدا کرده اید، با خود تصور کنید که الان مواد مصرف کرده اید و سعی می کنید که به عواقب پس از مصرف بیاندیشید.

درست است که اندکی آرامش پیدا می کنید و برای مدت کوتاهی مشکلات را به دست فراموشی می سپارید، اما آیا مصرف مواد واقعا مشکلات شما را از بین می برد یا اینکه آن ها را بیشتر و شدیدتر خواهد کرد؟ از خودتان بپرسید که با مصرف دوباره مواد چه سرنوشتی در انتظارتان است و آیا استفاده مجدد از مواد ارزش پیامدهای ناگوار بعد از آن را دارد یا خیر.

شکرگزاری از نعمت ها

یکی از روش هایی که باعث پیشگیری از وقوع لغزش می شود، تمرین شکرگزاری از نعمت هایمان در زندگی در حال بهبودی است. باید فهرستی از همه داشته ها، پیشرفت ها و موهبت هایی که در زندگی در حال بهبودی به ما هدیه شده است را تهیه کنیم. با تهیه کردن و مشاهده این فهرست و با یادآوری واقع بینانه درباره بلاهایی که اعتیاد بر سر ما آورده است، شکر گزار زندگی کنونی خود خواهیم بود و بعید است که دوباره خود را در چنگ بیماری اعتیاد اسیر کنیم.

اگر وسوسه مصرف مجدد به شما غلبه کرد و به فکر استفاده دوباره از مواد افتادید، سعی کنید تا برای مدت کوتاهی بر موفقیت ها و پیشرفت هایی که در دوران بهبودی به دست آورده اید تمرکز کرده و آن ها یادداشت کنید. این کار نه تنها باعث می شود تا از خیال پردازی و توهم درباره استفاده از مواد مخدر دست بردارید و حواس خود را روی زندگی کنونی خود متمرکز کنید، بلکه به شما کمک خواهد کرد تا دیدگاه مثبت تری نسبت به خود و زندگیتان داشته باشید.

تمرین شکرگزاری از اصلی ترین برنامه های روزانه در کمپ ترک اعتیاد فرمانیه است

خدمت رسانی در انجمن

خدمت کردن در انجمن یکی از بهترین راه های ممکن برای حفظ بهبودی محسوب می شود.

تجربه بنیان گذاران انجمن های گمنام ثابت کرده است که خدمت رسانی به دیگران راهی موثر برای جلوگیری از لغزش است. برای مثال هنگامی که برای جا به جا کردن و منظم کردن صندلی ها در برگزاری جلسات کمک می کنیم، یا برای شرکت کنندگان در جلسات چای یا قهوه درست می کنیم و یا این که جلسه را رهبری می کنیم در واقع به حفظ پاکی خودمان کمک می کنیم.

با حفظ کردن ارتباط خود با انجمن از تنهایی و انزوا که عامل اصلی عود کردن و بازگشت بیماری اعتیاد است، بیرون می آییم. خدمت رسانی در واقع بخشی از کارکرد 12 قدم و برنامه بهبودی ما است و در ضمن به ما کمک می کند تا در زمان حال زندگی کنیم. وقتی تجربیات و یا مشکلاتمان را با معتادان دیگر در میان می گذاریم، احتمال وسوسه شدن و استفاده از مواد مخدر برای خود ما نیز کمتر می شود. همچنین با خدمت گزاری در جلسات انجمن احساس خوب مفید بودن و احساس احترام را تجربه می کنیم و با خارج شدن از انزوا خود را به عضوی مفید برای انجمنمان تبدیل می کنیم.

پیشگیری از لغزش بخش سوم : ابزارهای سلامتی

در این قسمت از بحث پیشگیری از لغزش به ابزارهای سلامتی می پردازیم. در قسمت قبل مقاله  به 11 اصل مهم برای لغزش نکردن و ابزارهای انجمن های 12 قدمی برای پیشگیری از لغزش پرداختیم.

به طور کلی در بهترین کمپ های ترک اعتیاد در تهران سعی می شود همراه با مراحل سم زدایی به رهجویان قطع مصرف و دوستداران بهبودی کمک شود تا به بعد سلامتی خود نیز توجه بسیاری داشته باشند. از نظر مشاورین کمپ فرمانیه برای پیشگیری از لغزش باید به ابزارهای سلامتی نیز توجه شایانی داشت. این ابزارها در سه بخش خلاصه می شوند:

• سلامت جسمی
• سلامت فکری
• سلامت روانی

 مطلب مرتبط: تاثیر مواد مخدر برروی نیروی جنسی

سلامت جسمی

به علت نادیده گرفتن سلامتی خودمان در دورانی که همه فکر و ذکر ما مصرف مواد مخدر بود، ممکن است به بیماریی هایی مبتلا شده باشیم که در دوران بهبودی در بدن ما وجود داشته باشند. عفونت ها و بیماری های ناشی از استفاده از سرنگ های مشترک یا آلوده، ناراحتی های کبدی، هپاتیت، ایدز و… از جمله این بیماری ها هستند. اگر در دوران بهبودی به سلامت جسمی خود بی توجهی کرده و بیماری ها خود را علاج نکنیم، ممکن است برای تسکین دردها یا غلبه بر ترس های خود، دوباره به همان روش قدیمی یعنی استفاده از مواد مخدر برگردیم؛

بنابراین در خلال زندگی در بهبودی لازم است که از سلامت جسمی خود محافظت کرده و در صورت لزوم برای معاینه و آزمایش های کامل به پزشک مراجعه کنیم تا از سلامت خود آگاهی داشته باشیم. علاوه بر این، با عمل کردن تجویز پزشکان متخصص (نظیر روان شناسان یا روان پزشکان) سلامتی خود را به دست می آوریم و در نتیجه بهتر می توانیم بر روی بهبودی خود متمرکز شویم. در ضمن باید به خاطر داشته باشیم که مصرف دارو با تجویز و تحت نظر پزشک به شرط آنکه از آن سوءاستفاده نکنیم، لغزش به حساب نمی آید. ما می توانیم برای بروز هرگونه مشکلی یا خطر لغزش به پزشک معالج خود بگوییم که معتاد در حال بهبودی هستیم و نمی توانیم از داروهای روان گردان یا تاثیر گذار بر ذهن استفاده کنیم.

سوالات کمپ ترک اعتیاد برای تعیین نیازهای سلامتی

مراقبت از سلامتی جسمی و روانی خود بخشی از فرآیند بهبودی ما محسوب می شود. در این بخش از سوالات کمپ ترک اعتیاد فرمانیه از سری برنامه پیشگیری از لغزش به تعیین نیازهای سلامتی می پردازیم.

در دوران اعتیاد ما همه نیازهای جسمی و روحی خود را فدای نشئگی ناشی از مصرف مواد می کردیم. حال که ما در حال بهبودی هستیم و قصد محافظت از این بهبودی را داریم، باید به تمام جنبه های زندگی از جمله بهداشت جسمانی و روانی خود توجه کنیم؛ در غیر این صورت برای تحمل کردن و یا کاهش دادن عذاب خودمان چاره ای جز مصرف مواد مخدر نخواهیم داشت.

مراقبت پزشکی برای پیشگری از لغزش

بهبودی یعنی مسئولیت ما در برابر درمان همه بیماری هایی که به آن ها مبتلا هستیم. مثلا اگر از بیماری دیگری به غیر از اعتیاد رنج می بریم، می بایست به پزشک مراجعه کرده و در صورت نیاز تحت درمان قرار بگیریم. توجه داشته باشید که مصرف دارو با تجویز و تحت نظر پزشک، لغزش به حساب نمی آید. درمان کردن بیماری های روحی و جسمی خود در دوران بهبودی، ریسک استفاده از مواد مخدر جهت تحمل عوارض این بیماری ها را کمتر کرده و بنابراین خطر لغزش ما را کاهش می دهد.

برای اطمینان از اینکه آیا در دوران بهبودی از جسم خود به درستی مراقبت می کنید یا نه به سوالات زیر جواب دهید. سپس در مقابل هر جوابی که به این سوالات داده اید، اقدامات لازم برای درمان یافتن از این بیماری ها در زندگی در حال بهبودی را یادداشت کنید.

• آیا آزمایش و معاینه کامل پزشکی از جمله آزمایش خون یا آزمایش های مربوط به ایدز، هپاتیت و دیگر بیماری های عفونی را انجام داده اید؟
• آیا برای درمان بیماری احتمالی خود تحت درمان قرار گرفته اید؟
• آیا به دستوراتی که پزشک معالج شما برای درمان بیماری داده است، عمل می کنید؟
• آیا داروهای تجویزی را تا انتهای دوره درمان، مطابق دستور پزشک و به همان اندازه ای که تجویز شده است، مصرف کنید؟
• آیا از سایر بیماری هایی که بر جسم و ذهن شما تاثیر می گذارند آگاهی دارید؟
• آیا در خلال بهبودی از اعتیاد، برای درمان سایر بیماری ها نیز مراقبت های لازم را انجام می دهید؟

مراقبت جسمی برای پیشگری از لغزش

بی توجهی به نیازهای جسمی ما در دورانی که در حال بهبودی هستیم و به تزگی اعتیاد خود را ترک کرده ایم، می تواند سوخت و ساز بدن ما را تحت تاثیر قرار داده و ما را در برابر لغزش آسیب پذیر کند. توجه کردن و مراقبت از نیازهای جسمانی، نه تنها نشان دهنده ارزش و اهمیتی است که ما برای خودمان قائل هستیم، بلکه به روال بهبودی ما کمک می کند. برای اینکه بدانید آیا نیازهای جسمی خود را برآورده می سازید یا نه به سوالات زیر جواب دهید. سپس در کنار هر یک از جواب ها اقدامات لازم برای بر آورده کردن نیازهای جسمی خود را یادداشت کنید.

• آیا غذای شما کافی و مناسب است؟
• آیا خواب شما عادی و طبیعی است؟
• آیا در مواقع خستگی استراحت می کنید؟
• آیا ورزش می کنید؟

سلامت فکری

بعضی از ما معتادان علاوه بر اعتیاد، از بیماری ها و ناهنجاری های روحی روانی نیز رنج می بریم. افسردگی، تشویش و داشتن حالت دو شخصیتی از جمله ناهنجاری های روانی است که ممکن است ما به آن مبتلا باشیم. نکته مهم این است که چون منشا بیشتر ناهنجاری های روانی ما، وابستگی و مصرف مواد مخدر است، در دوران بهبودی عوارض آن ها به تدریج از میان خواهد رفت.

برای مثال، ممکن است ما تصور کنیم که از افسردگی و اضطراب رنج می بریم اما هم زمان با پاک شدن و بهبودی از بیماری اعتیاد متوجه خواهیم شد که ناراحتی های روانی ما نیز به تدریج از بین می روند. ایده خوبی است که در آغاز بهبودی بررسی کنیم آیا این گونه ناراحتی ها از مصرف مواد مخدر سرچشمه می گیرند یا منشا دیگری دارند و برای معالجه آن ها باید به پزشک مراجعه کنیم.

در فرایند بهبودی، همان طور که از جسم خود مراقبت می کنیم باید مواظب روح و روان خود نیز باشیم و با مراجعه به روانشناس یا روان پزشک و مصرف داروهای مناسب، سایر ناهنجاری های روانی خودمان را نیز درمان کنیم چون با برطرف شدن این گونه ناراحتی ها، می توانیم به بهبودی مان کمک کنیم. برای مثال، در صورتی که به افسردگی دچار باشیم، نمی توانیم به طور موثر روی برنامه بهبودی مان تمرکز کرده و انرژی لازم برای شرکت در جلسات را داشته باشیم؛ اما زیر نظر پزشک متخصص این ناهنجاری ها به مرور درمان خواهند شد و از آن پس بهتر می توانیم مسیر بهبودی خود را ادامه دهیم.

 مراقبت روانی برای پیشگری از لغزش

بسیاری از ما معتادان در حال بهبودی به ناراحتی های روحی و روانی مبتلا هستیم و اگر می خواهیم بهبودی مان را حفظ کنیم، باید این گونه مسائل را مورد توجه قرار دهیم. بی توجهی به مشکلات روحی و روانی می تواند باعث لغزش ما شود به خصوص برای کسانی که مصرف آن ها مواد محرک یا روانگردان مانند شیشه بوده است. پیشنهاد کمپ فرمانیه (موفق ترین کمپ ترک اعتیاد شیشه در تهران) برای اطمینان از این که مسائل و ناراحتی های روانی خود را به اندازه کافی مورد توجه قرار داده اید یا نه به سوالات زیر پاسخ دهید. سپس در کنار هر پاسخی که داده اید اقداماتی که باید برای حفظ سلامت روانی خود در دوران بهبودی انجام دهید را یادداشت کنید.

 

• آیا از بیماری ها یا مشکلات روانی مثل افسردگی، دوقطبی یا دو شخصیتی بودن و ناراحتی هایی از این قبیل رنج می برید؟
• آیا برای تشخیص علائم بیماری های روانی به روانپزشک مراجعه کرده اید؟
• آیا داروهایی که برای درمان ناراحتی های روانی شما تجویز شده است را طبق دستور و به موقع مصرف می کنید یا این که آن ها را بیش از اندازه مصرف کرده و یا به ناگهان و بر طبق میل خود قطع می کنید؟
• به غیر از بیماری اعتیاد و انجمن های گمنام آیا برای درمان سایر مشکلات روحی و روانی خود از جای دیگری در خواست کمک کرده اید؟
• آیا اطلاع دارید که به چه مکان هایی باید مراجعه کنید و در مورد این مسائل چه نوع حمایتی می توانید دریافت کنید؟

سلامت روانی

بسیاری از ما معتادان در ابتدا برای کنار آمدن و غلبه بر مشکلات روانی خود به مصرف مواد مخدر روی می آوریم، اما پس از چندی سوء استفاده از مواد باعث می شود که مصرف مواد خود به یک مشکل اصلی برای ما تبدیل شود. در روال بهبودی از اعتیاد، باید مسائل و مشکلات روانی خود که ممکن است عامل اصلی و اولیه کشیده شدن ما به سوی اعتیاد باشد را نیز به تدریج برطرف کنیم.

ریشه مسائل و مشکلات ممکن است در دوران کودکی ما بوده و یا ناشی از حوادثی باشد که سال ها قبل برای ما پیش آمده اند. مشکلات جسمی، روحی و احساسی، یا مسائل جنسی می توانند از جمله عواملی باشند که باعث گرایش ما به سمت مصرف مواد مخدر شده اند. بعضی از ما نیز ممکن است قربانی خشونت، جنگ و یا شکنجه شده باشیم و تنها راهی که برای کنار آمدن با این گونه مسائل سراغ داشتیم، مصرف مواد مخدر بوده است. آنچه که اهمیت دارد این است که در فرایند بهبودی از اعتیاد و در زمان مناسب، سایر مشکلاتمان را نیز به تدریج حل خواهیم کرد و نیازی نیست که از همان روزهای اول شروع بهبودی ذهن خود را به برطرف کردن دیگر مسائل و مشکلاتمان مشغول کنیم.

شعاری در انجمن ها گمنام وجود دارد که می گوید: “نیروی برتر ما هیچ وقت بیشتر از توانمان ما را با مشکل رو به رو نمی کند” اما زمانی که خدای ما متوجه می شود که ما می توانیم از پس مشکلی که سال ها از آن رنج می بریم بربیاییم، ما را با مشکلاتی روبرو می کند تا با رفع کردن آن ها بتوانیم زندگی بهتری داشته باشیم.

باید در نظر داشته باشیم با اینکه انجمن های گمنام یک مرکز حمایتی بسیار موثر و بی نظیر برای بهبودی بیماری اعتیاد محسوب می شوند، اما شاید مکان چندان مناسبی برای حل مشکلات و مسائل روانی که در وجود ما ریشه دارند نباشند. برای برطرف کردن چنین مسائلی باید به سراغ روانکاوان و مراکز تخصصی درمانی که قادر به کمک رسانی به ما هستند مراجعه کنیم. در نظر گرفتن این نکته که برای حفظ بهبودی ما بسیار حائز اهمیت است، چون بسیاری از ما معتادان در حال بهبودی به خاطر نادیده گرفتن این و درمان نکردن ناراحتی ها، مسائل و مشکلات خود دوباره به مصرف مواد مخدر روی می آورند. برطرف کردن همه مسائل و مشکلات جسمی و روانی ما در واقع جزئی از فرایند بهبودی محسوب می شود و نشان می دهد که ما برای دستیابی به یک زندگی بدون اعتیاد و سرشار از آرامش، هر کاری که از دستمان بر بیاید را انجام خواهیم داد.

برای درمان بیماری اعتیاد باید تصمیم جدی داشته باشید و اگر هم دچار لغزش شدید آن را بهانه‌ای برای ادامه اعتیاد خود قرار ندهید. اما اگر فکر می‌کنید به تنهایی نمی‌توانید این کار را انجام دهید و احتمال وسوسه و لغزش برای شما وجود دارد می‌توانید به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنید. هزینه کمپ ترک اعتیاد خصوصی با توجه به امکاناتی که در این کمپ‌ها وجود دارد متفاوت است.

چگونگی پیاده سازی برنامه پیشگیری از لغزش کمپ ترک اعتیاد فرمانیه

حالا که به سوالاتی که کمپ ترک اعتیاد فرمانیه (کمپ ترک اعتیاد شیشه در تهران با امکانات VIP) برای تهیه برنامه پیشگیری از لغزش پاسخ دادید نوبت چگونگی پیاده سازی آن است. بعد از پاسخ دادن به سوالات قبلی اکنون نوبت عمل کردن و اجرای این برنامه رسیده است. پیشنهادات زیر را انجام دهید تا بتوانید این برنامه را به اجرا در بیاورید و وسوسه بعد از ترک اعتیاد را به طور کامل از خود دور کنید.

مرکز قطع مصرف فرمانیه توصیه می کند برای پیشگیری از لغزش از دوستان و خانواده کمک بگیرید

1. با کمک یک یا چند تن از دوستان نزدیک و قابل اعتماد که مدت بیشتری از شما پاک مانده اند و همچنان برنامه بهبودی خود را رعایت می کنند، برنامه ای که برای پیشگیری از لغزش تهیه کرده اید را مرور کنید. از آن‌ها بخواهید تا نظرات و تجربیات خود را درباره اقداماتی که برای پیشگیری از لغزش نوشته را با شما در میان بگذارند.
2. یک نسخه از لغزش خود را در اختیار دوست در حال بهبودی و یا یکی از اعضای خانواده که از بهبودی شما حمایت می کند بگذارید. در بسیاری از مواقع اعضای خانواده اولین کسانی هستند که متوجه می شوند ما در خطر لغزش هستیم. از آن ها بخواهید تا مانند یک “فرشته نگهبان” مراقب شما باشند. در صورت منحرف شدن از مسیر بهبودی آن ها می توانند اقداماتی که شما برای پیشگیری از لغزش کردن نوشته اید را به شما یادآوری کنند.

به آن ها اطمینان بدهید که از شنیدن نظرات و یادآوری آن ها برای کمک به حفظ بهبودیتان ناراحت نخواهید شد و حتی در صورتی که در ابتدا از خود مقاومت نشان دهید، باز هم این فروتنی را خواهید داشت که به آن ها گوش دهید.
برنامه پیشگیری از لغزش کمپ ترک اعتیاد فرمانیه را همواره در نظر داشته باشید

1. هر چند وقت یک بار به برنامه پیشگیری از لغزشی که تهیه کرده اید مراجعه کرده و به خودتان یادآوری کنید که برای حفظ بهبودی چه کارهایی را باید انجام دهید. علائم و نشانه های هشدار دهنده لغزش، شرایط پر خطر و اقداماتی که برای تقویت بهبودی خود باید انجام دهید را مرور کنید. بیماری اعتیاد بسیار فریبکار، اسرار آمیز و قدرتمند است و تحت هر شرایطی این احتمال وجود دارد که شما ناخواسته یا ندانسته به رفتارهای طبیعی ای که مدت زیادی به آن عادت کرده بودید بازگردید. هر چند وقت یک بار برنامه پیشگیری از لغزش خود را بازبینی کنید تا بدانید با احساسات خودتان در حال بهبودی چگونه مدارا می کنید و اینکه آیا افکار، رفتارها و دیدگاه های معتاد گونه به سراغ شما آمده است یا خیر.
2. مهم تر از همه، اگر احساس می کنید در حال بازگشت به سبک زندگی قبلی خود در دوران اعتیاد هستید، سریعا اقدامات و تدابیری که در برنامه پیشگیری از لغزش پیش بینی کرده اید را انجام دهید. فراموش نکنید که امروز شما برای خودتان یک راهکار و برنامه پیشگیری از لغزش در اختیار دارید که می توانید جهت محافظت از بهبودی خود از آن استفاده نمایید.

بعد از اتمام موضوع برنامه پیشگیری از لغزش، در مقاله بعدی کمپ فرمانیه (بهترین کمپ ترک اعتیاد خصوصی در تهران، متخصص در ترک شیشه، هروئین و الکل) به بحث پس از لغزش می پردازیم. یعنی فرض می کنیم که کسی که ترک اعتیاد را انجام داده دوباره به سمت مصرف رفته است و راهکارهایی برای بهبودی مجدد آن فرد ارائه می دهیم.

هر یک از ما معتادانی که در حال بهبودی هستیم، می بایست یک برنامه پیشگیری از لغزش برای خودمان تهیه کنیم. اعتیاد یک بیماری حیله گر، اسرار آمیز و مزمن است که به طور ناگهانی ما را غافلگیر و گرفتار می کند. برای حفظ و مراقبت از بهبودی خود لازم است قبل از روبرو شدن با شرایط پرخطر برای مقابله با آن برنامه ریزی کرده و استراتژی ای داشته باشیم که ما را از خطرات لغزش آگاه نماید.

همان طور که در سلسله مقالات کمپ ترک اعتیاد در رابطه با لغزش گفته شد، لغزش در بین معتادان در حال بهبودی بسیار رواج دارد و حدود 50 درصد از ما معتادان در اولین سال بهبودی خود دچار لغزش شده و دوباره اقدام به مصرف مواد می کنیم. برای بسیاری از ما معتادان علت لغزش این است که نمی خواهیم بپذیریم که از بیماری اعتیاد رنج می بریم و یا فکر می کنیم که می توانیم میزان مصرف مواد خود را کنترل نماییم.

طبیعت و ماهیت مزمن بیماری اعتیاد و طرز فکر و رفتارهای ویرانگری که ما در زندگی به آن عادت کرده ایم، باعث می شود تا برای کنار آمدن با مشکلات زندگی به طور غریزی مواد مخدر مصرف کنیم. برای بهبودی از بیماری اعتیاد باید روش زندگی، چگونگی کنترل احساسات و افکار و رفتارمان را به طور کامل عوض کنیم. البته این کار بسیار سختی است و نیاز به توجه و تلاش روزمره ما دارد. به یاد داشته باشید که تمام هدف کمپ ترک اعتیاد فرمانیه این است که ابزارهای لازم برای ایجاد این تغییرات را در اختیار ما قرار دهد وظیفه ما نیز این است که برای حفظ بهبودی خودمان این دوازده قدم را به طور روزانه به کار بگیریم.

در اختیار داشتن یک برنامه پیشگیری از لغزش باعث می شود تا همیشه هوش و هواسمان را بر روی بهبودی متمرکز کنیم. در شرایطی که بیماری اعتیاد بخواهد ما را از مسیر بهبودی منحرف کرده و به سمت لغزش بکشاند، با استفاده از این برنامه و عمل کردن به اصول بهبودی و 12 قدم، می توانیم از بهبودی خودمان محافظت کنیم برنامه پیشگیری از لغزش به ما کمک می کند تا به علائم هشداردهنده و عواملی باشد که باعث می شوند تا وسوسه مصرف مواد به سراغ ما بیاید بیشتر توجه کنیم. این برنامه مانند یک نقشه راه، موانع و راه های انحرافی را به ما نشان می دهد و باعث می شود تا ما در مسیر بهبودی باقی مانده و از دچار شدن به لغزش جلوگیری کنیم. تهیه برنامه پیشگیری از لغزش و در ترک ماندن بسیار کم هزینه است. پس در تهیه آن بسیار جدی باشید.

بسیاری از ما معتادان ممکن است پیش از آنکه متوجه اهمیت برنامه پیشگیری شویم، دچار لغزش شویم، اما احتیاجی نیست که حتما این اتفاق بیافتد تا پس از آن اقدام به تهیه این برنامه کنیم، بلکه می توانیم از همین الان با تنظیم کردن این برنامه پیشگیرانه، از گرفتار شدن دوباره در دام بیماری اعتیاد جلوگیری کنیم. 12 قدم یک برنامه عملی برای سبک زندگی جدید ماست و ما فقط با عمل کردن بر اساس این دوازده قدم است که می توانیم یک زندگی عاری از اعتیاد داشته باشیم و از بهبودی خود محافظت کنیم. برنامه 12 قدم می تواند برای تهیه کردن یک برنامه جلوگیری از لغزش و حفظ بهبودی و لذت بردن از زندگی جدیدمان به کمک کند.

برای مشاوره همین حالا با مرکز ترک اعتیاد فرمانیه تماس بگیرید:

 02126100813

 02126231821

 09126896964